Ad Code

HISTORIA YA MTAKATIFU LUKA MWINJILI

Mtakatifu Luka Mwinjili, ambaye tangu zamani anasadikiwa kuwa mwandishi wa Injili ya Luka na kitabu cha Matendo ya Mitume, alikuwa daktari kutoka Antiokia na ndiye mtunzi pekee wa Agano Jipya asiye Myahudi. Alifahamika kwa uaminifu wake kwa Mtume Paulo, ambaye alimwita "tabibu mpendwa," na Injili yake inasisitiza huruma ya Yesu, hasa kwa maskini na wanawake, na kutoa maelezo ya kina kuhusu utoto wa Yesu na Bikira Maria. Kwa kutambua mchango wake mkubwa wa kimaandishi na kiroho kwa Kanisa la kwanza, Kanisa Katoliki huadhimisha sikukuu yake kila mwaka tarehe 18 Oktoba, ambapo pia huheshimiwa kama msimamizi wa madaktari na wasanii.


1. Asili na Wito Wake: Tabibu wa Kristo

  • Asili ya Mtaifa: Kanisa Katoliki linamheshimu Luka kama mtunzi pekee wa Agano Jipya asiye Myahudi (alikua Mtaifa au Mkiriki), anayesadikika kuzaliwa huko Antiokia ya Siria (leo Uturuki). Hii inasisitiza tabia ya ulimwengu wote ya Ukristo, kwamba wokovu wa Kristo haukutolewa tu kwa Wayahudi bali kwa mataifa yote.

  • Taaluma ya Daktari: Kazi yake ya udaktari, kama alivyotajwa na Mtume Paulo ("Luka, tabibu mpendwa" - Wakolosai 4:14), inamfanya awe Msimamizi Mtakatifu wa madaktari, wauguzi, na wote wanaotoa huduma ya afya. Taaluma hii inatafsiriwa kiroho; aliandika Injili na Matendo ya Mitume kama dawa ya kiroho (medicina animae) kwa ajili ya uponyaji wa roho.

  • Sikukuu: Kanisa Katoliki huadhimisha Sikukuu Yake kila mwaka tarehe 18 Oktoba, ikiwa ni siku muhimu ya kumkumbuka mwandishi na mfadhili huyu.

2. Mchango Mkubwa kwa Maandiko Matakatifu

Mtakatifu Luka alitunga vitabu viwili vinavyochukua karibu robo ya Agano Jipya: Injili ya Luka na Matendo ya Mitume. Kazi yake hii mara nyingi inatazamwa kama mfululizo mmoja:

  • Injili (Luka): Inasimulia maisha na mafundisho ya Yesu Kristo, hadi kupaa kwake mbinguni.

  • Matendo ya Mitume (Matendo): Inaendeleza simulizi la Injili, ikielezea jinsi Roho Mtakatifu alivyoliongoza Kanisa la kwanza kutoka Yerusalemu hadi Rumi, akitimiza utume wa Kristo.

3. Mkazo Maalum katika Injili ya Luka (Injili ya Huruma)

Injili ya Luka inapewa jina la "Injili ya Huruma" au "Injili ya Upole wa Kristo" kwa sababu ya mambo haya muhimu:

  • Yesu Mponyaji na Mwenye Huruma: Luka anajikita katika kuonyesha huruma ya Yesu kwa maskini, wagonjwa, wenye dhambi, na waliotengwa na jamii. Ni yeye pekee anayetuletea mifano kama Msamaria Mwema, Mwana Mpotevu, na Tajiri na Lazaro.

  • Jukumu la Wanawake: Luka anamfanya Bikira Maria kuwa kielelezo cha imani. Ni katika Injili yake tu tunapopata maelezo ya kina kuhusu Kutangazwa kwa Habari (Malaika Gabrieli kumtokea Maria), Kumtembelea Elisabeti (Magnificat), na Kuzaliwa kwa Yesu. Mapokeo ya Kanisa yanasema, Luka alipata habari hizi za utotoni mwa Yesu moja kwa moja kutoka kwa Bikira Maria mwenyewe.

  • Mkazo kwa Sala na Roho Mtakatifu: Luka anaonyesha umuhimu wa maombi kwa kueleza matukio mbalimbali ambapo Yesu alikuwa akisali (kama vile kabla ya kuchagua Mitume). Vilevile, anaeleza kwa undani kazi na nguvu ya Roho Mtakatifu tangu Injili hadi Matendo ya Mitume.

  • Utume wa Ulimwengu Wote: Kwa kuwa Luka hakuwa Myahudi, aliandika kwa ajili ya hadhira ya Wataifa, akisisitiza kwamba Yesu ndiye Mwokozi wa ulimwengu wote, na si wa taifa moja tu.

4. Luka na Mtakatifu Paulo

  • Mwandamani Mwaminifu: Luka alikuwa mwandamani mpendwa wa Mtume Paulo katika safari nyingi za umisionari (Matendo ya Mitume). Alibaki mwaminifu kwa Paulo hadi mwisho, hata wakati wa kifungo chake cha mwisho huko Rumi (2 Timotheo 4:11).

  • Mwanahistoria wa Kanisa: Kupitia kitabu cha Matendo ya Mitume, Luka anatoa rekodi ya kihistoria ya jinsi Kanisa lilivyokua na kuenea, akimtumikia Paulo kama mfanyakazi mwenzake na, kimsingi, kama mwanahistoria wake.

5. Luka kama Mlinzi wa Wasanii

Kulingana na mapokeo ya zamani ya Kanisa Katoliki, Luka pia anasadikiwa kuwa Msanii au Mchoraji wa kwanza wa Picha Takatifu (Iconi). Inasemekana alichora picha ya kwanza ya Bikira Maria akiwa na Mtoto Yesu. Ingawa ushahidi wa kihistoria wa hili si imara, utamaduni huu ulifanya Kanisa kumchagua Luka kuwa Msimamizi wa Wasanii, Wachoraji, na Wachongaji. Picha takatifu, au Iconi, katika mapokeo ya Kikatoliki hutumika kama njia ya kutafakari na kuingia katika uwepo wa siri ya Mungu.


Kwa kifupi, Mtakatifu Luka anaheshimiwa na Kanisa Katoliki si tu kwa ufasaha wa maandishi yake, bali pia kwa jinsi alivyomchora Kristo kama Mponyaji Mkuu na Mwenye Huruma na kwa kutoa ushuhuda wa kwanza wa utume wa Kanisa duniani kote.

MTAKATIFU LUKA MWINJILI, UTUOMBEE

e


Post a Comment

0 Comments